Co wiesz o grypie?

Weszliśmy w sezon grypowy. Dni są krótsze, pogoda kapryśna, a my bardziej podatni na infekcje. Zdrowy tryb życia i odpowiedni ubiór to jedna sprawa, a wszechobecnie występujące wirusy to zupełnie odrębna, często niezależna od nas, kwestia.

Wirusy grypy, przenoszone głównie drogą kropelkową i kontaktową, stanowią poważny problem zdrowia publicznego. Każdego roku powodują na świecie 3-5 milionów ciężkich zachorowań i od 290 tys. do 600 tys. zgonów. W Polsce, w ramach monitoringu sytuacji epidemiologicznej grypy, w sezonie jesienno-zimowym 2018/2019 (od 1.09.2018 do 22.07.2019) zanotowano łącznie 4 491 879 zgłoszeń przypadków zachorowań i podejrzeń zachorowań na grypę. Od 1 stycznia do 31 lipca 2019 co tydzień na grypę chorowało średnio prawie 107 tys. osób, 494 z nich trafiły do szpitali, a aż 5 umierało z powodu grypy!

Najskuteczniejszym znanym dziś sposobem zapobiegania grypie i jej powikłaniom są szczepienia. Stosowane są od ponad 60 lat, a ich bezpieczeństwo i skuteczność zostały potwierdzone w wielu badaniach naukowych. Należy jednak pamiętać, że uzyskany po szczepieniu poziom przeciwciał ochronnych zmniejsza się wraz z upływem czasu. Co więcej, wirusy grypy nieustannie mutują. W związku z tym WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) każdego roku, pod koniec lutego aktualizuje skład szczepionki tak, aby był on dostosowany do wirusów dominujących w danym sezonie epidemicznym. Dlatego też w celu uzyskania najskuteczniejszej ochrony przed grypą konieczne jest powtarzanie szczepień co roku.
Wykształcenie odporności organizmu po podaniu szczepienia trwa ok. 2-3 tygodnie. Optymalnie szczepienie powinno nastąpić przed szczytem zachorowań, który w Polsce przypada między styczniem a marcem. Niemniej jednak, nigdy nie jest na to za późno.
Na podstawie zaleceń WHO, coroczne europejskie zalecenia dotyczące składu szczepionek przeciwko grypie wydaje Grupa Robocza ds. Grypy Europejskiej Agencji Leków (EMA). Zalecenia na sezon 2019/2020 zostały zatwierdzone przez Komitet ds. Produktów Leczniczych Stosowanych u Ludzi (CHMP) EMA w marcu i są zgodne z zaleceniami WHO, dotyczącymi składu inaktywowanych oraz żywych szczepionek przeciw grypie.

Grypa jest często przez pacjentów mylona z przeziębieniem. Są to jednak dwie odrębne choroby, o odmiennych przyczynach, objawach i skutkach. Warto umieć je rozróżniać. Grypa jest ostrą chorobą wirusową, a przeziębienie jedynie infekcją górnych dróg oddechowych. Grypa przychodzi nagle, objawia się wysoką gorączką, suchym kaszlem i bardzo nasilonym osłabieniem. Przeziębienie przychodzi stopniowo, towarzyszy mu jedynie stan podgorączkowy i umiarkowane osłabienie. Grypa, w przeciwieństwie do przeziębienia, może prowadzić do bardzo poważnych konsekwencji, a nawet śmierci. Jako najczęstsze powikłania pogrypowe należy wskazać: zapalenie płuc, zapalenie ucha środkowego, zaostrzenie chorób przewlekłych, powikłania neurologiczne.

Czy grypa to takie większe przeziębienie?
Grypa to poważna choroba wirusowa całego układu oddechowego, a przeziębienie to niezbyt groźna infekcja jedynie górnych dróg oddechowych. W związku z tym nie da się rozpatrywać tych dwóch chorób w tej samej kategorii. Nie tylko ich przebieg, ale też skutki znacząco się od siebie różnią. Grypa przychodzi nagle i niesie ze sobą poważne kłopoty zdrowotne. Przeziębienie pojawia się stopniowo i przebiega łagodniej. Grypa często wymaga hospitalizacji, a z jej powodu można nawet umrzeć.

Jakie są typowe objawy grypy?
Głównymi, najbardziej charakterystycznymi objawami grypy są: gwałtowne zachorowanie, bardzo wysoka gorączka, suchy kaszel o znacznym nasileniu, długotrwałe, silne osłabienie i bóle mięśni.

Kiedy przypada sezon grypowy?
W strefach klimatu umiarkowanego na półkuli północnej do epidemii grypy dochodzi od listopada/grudnia do kwietnia. W Polsce szczyt zachorowań przypada na okres pomiędzy styczniem a marcem.

Czy grypę można leczyć antybiotykami?
Grypa jest chorobą wirusową, natomiast antybiotyki stosuje się w leczeniu infekcji bakteryjnych. Wobec tego stosowanie antybiotyków jako leku na grypę nie przyniesie żadnych efektów.

Jakie leki mogę stosować w przypadku grypy?
Aby leki przeciwwirusowe były skuteczne muszą zostać podane w ciągu 24-48 godzin od pojawienia się infekcji. Niestety, najczęściej zauważamy chorobę później, co powoduje, że lekami przeciwwirusowymi nie jesteśmy w stanie leczyć grypy przyczynowo, a jedynie łagodzić jej objawy innymi produktami. W tym celu możemy użyć leków przeciwbólowych, przeciwgorączkowych, przeciwzapalnych, obkurczających naczynia błony śluzowej nosa i gardła, a także przeciwkaszlowych. Wobec tego najskuteczniejszą metodą ochrony przed grypą pozostają szczepienia.

Dlaczego przeciwko grypie należy szczepić się co roku?
Wirusy grypy charakteryzują się dużą zdolnością do tworzenia nowych mutacji. Powoduje to coroczne powstawanie nowych podtypów, które mogą powodować epidemie. Co roku aktualizuje się skład szczepionki, by zapewniały one odpowiednią ochronę.

Jak szybko po szczepieniu pojawia się odporność?
Po szczepieniu człowiek potrzebuje około 2-3 tygodni, aby nabyć odporność.

Czy można zachorować na grypę przez zaszczepienie się?
Nie ma takiej możliwości. Szczepionka zawiera jedynie antygeny wirusowe, a nie żywe wirusy, dlatego nie może ona wywoływać w żaden sposób grypy.

Czy mogę zaszczepić się będąc w ciąży?
Kobiety w ciąży nie tylko mogą, ale nawet powinny szczepić się przeciwko grypie. Są one szczególnie narażone na ciężki przebieg tej choroby, a także na wiele poważnych powikłań pogrypowych. Co więcej, szczepiąc siebie uodparniają także swoje dziecko.

Czy można szczepić dziecko?
Lekarze zalecają szczepienia przeciw grypie wszystkim dzieciom powyżej 6 m.ż. Szczególnie podkreślają wagę takiej profilaktyki w przypadku grupy najbardziej narażonej na powikłania pogrypowe, czyli pacjentów w wieku od 6 m.ż. do 5 r.ż.

Czy mogą się szczepić pacjenci z alergią na białko jaja kurzego?
Mimo iż, w skład szczepionki przeciw grypie wchodzi śladowa ilość białka jaja kurzego, amerykański Komitet Doradczy do spraw Szczepień Ochronnych (ACIP) zezwala na szczepienie u pacjentów z tego typu alergią. Badania kliniczne potwierdzają bezpieczeństwo ich stosowania w tej grupie.

Kto nie powinien się szczepić?
Przeciwskazaniami do szczepienia są: ciężka reakcja alergiczna na poprzednią dawkę szczepionki, występowanie w danym momencie ostrych objawów chorobowych, bycie dzieckiem w wieku do 6 m.ż.

Czy szczepienia wywołują skutki uboczne?
Jak każde świadczenie zdrowotne, szczepienia mogą powodować działania niepożądane. Zdarza się to jednak bardzo rzadko. Badania kliniczne potwierdzają, że ciężkie odczyny poszczepienne dotyczą mniej niż 1% pacjentów. Większość odczynów to bolesność i miejscowe zaczerwienienie.

Informacji o harmonogramie przyjęć lekarzy kwalifikujących do szczepień i samym szczepieniu dostarcza infolinia pod numerem tel.: 74 640 44 44.

Leave a reply