Bezdech senny
Wielu pacjentów zgłasza się do lekarzy z objawami zespołu bezdechu śródsennego (ZBŚ) i rzeczywiście nie powinniśmy go lekceważyć. Schorzenie to ma znaczący wpływ na terapię chorób sercowo-naczyniowych, może leżeć u podłoża arytmii, opornego do leczenia nadciśnienia i udarów mózgu.
Na temat bezdechu sennego rozmawiamy z Niną Hadaś-Grzelką, kardiologiem CM Salus.
Na czym polega bezdech senny?
Bezdech senny to zatrzymanie oddechu podczas snu. O zespole bezdechu śródsennego (ZBŚ) mówimy wtedy, kiedy takie zatrzymanie przepływu powietrza trwa co najmniej 10 sekund i powtarza się kilkakrotnie w ciągu godziny snu. To dość powszechna przypadłość – szacuje się, że cierpi na nią 1/3 – 1/4 populacji dorosłych. Panowie chorują częściej niż panie – na 100 kobiet przypada 130 chorujących mężczyzn. Bezdech może być spowodowany otyłością, uwarunkowaniami anatomicznymi, np. przerostem migdałków, skrzywieniem przegrody nosa, polipami albo wrodzoną skłonnością do zapadania się dróg oddechowych w czasie snu.
Czy każda osoba, która chrapie, cierpi na bezdech?
Chrapanie może być objawem towarzyszącym w bezdechu. Jednak nie każdy kto chrapie cierpi na to schorzenie. Drugim podstawowym objawem zespołu bezdechu śródsennego jest senność i zmęczenie w ciągu dnia. Dlatego jeśli domownicy skarżą się na nasze chrapanie, a my nie czujemy się wyspani, warto odwiedzić lekarza i opowiedzieć mu o objawach. Bezdech powoduje nie tylko dyskomfort, ale ma znacznie poważniejsze konsekwencje dla naszego zdrowia.
Dlaczego bezdech senny jest niebezpieczny dla zdrowia i trzeba go leczyć?
Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, jak ważny jest spokojny, nieprzerywany sen. To jeden z podstawowych czynników prozdrowotnych, warunkujących długość i jakość życia. Nieleczony bezdech senny stanowi zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia. Brak przepływu powietrza do płuc, powoduje spadek poziomu tlenu we krwi, wpływając szkodliwie na wszystkie narządy naszego ciała – w szczególności na mięsień sercowy oraz mózg. Bezdech senny wiąże się z wieloma chorobami, w tym układu sercowo-naczyniowego, ponieważ powoduje nieprawidłowości w pracy serca.
Pacjenci z bezdechem częściej chorują na nadciśnienie tętnicze, przerost mięśnia serca, chorobę wieńcową, zaburzenia rytmu serca, choroby naczyniopochodne ośrodkowego układu nerwowego, niewydolność serca, a także zaburzenia metaboliczne. Zwiększa się też krzepliwość krwi, co powoduje podwyższone ryzyko udaru. Mówi się o tym, że aby skutecznie wyleczyć arytmię czy nadciśnienie tętnicze, należy wyleczyć bezdech senny.
Bezdech to także obniżony komfort życia. Pacjenci doświadczają problemów adaptacyjno-psychologicznych. Są rozdrażnieni, mają kłopoty z koncentracją i zaniżoną samoocenę.
Chorzy na bezdech są bardzo często senni, potrafią nagle zasnąć w ciągu dnia, podczas oglądania telewizji albo czytania, co również może mieć bardzo groźne konsekwencje, kiedy np. zaśniemy za kierownicą. Konsekwencje bezdechu są groźne, dlatego ważne jest zdiagnozowanie choroby i jej leczenie.
Jakie badania trzeba wykonać żeby zdiagnozować bezdech senny?
Właściwe rozpoznanie jest bardzo ważne, żeby prawidłowo leczyć pacjenta. Najlepiej zgłosić się do lekarza POZ, kiedy zaobserwujemy u siebie niepokojące objawy. Trzeba wtedy sprawdzić, czy mamy do czynienia z bezdechem, czy na przykład tylko ze spłyceniem oddechu podczas snu i jak często powtarzają się epizody zatrzymania oddechu.
Pierwszym krokiem jest wykonanie tzw. badania poligraficznego. Wykonuje się je za pomocą urządzenia przypominającego holter. Umożliwia ono nocne monitorowanie snu i rejestruje częstotliwość oddechu, chrapanie, stopień utlenienia krwi (saturację), aktywność mięśni i pozycję ciała w czasie snu. Takie urządzenie można wypożyczyć odpłatnie w CM Salus. Zapis z rejestracji poligrafu ocenia lekarz. Na jego podstawie może zalecić dalsze konsultacje lekarskie, badania dodatkowe a także podjąć decyzję o konieczności wdrożenia leczenia.
Jakie dalsze kroki musi podjąć pacjent, u którego rozpoznano bezdech?
Diagnozowanie i leczenie bezdechu sennego wymaga współpracy kilku lekarzy – oprócz specjalisty medycyny rodzinnej także laryngologa – który jest potrzebny do zdiagnozowania ewentualnych nieprawidłowości w anatomicznej budowie krtani czy skrzywienie przegrody nosowej, pulmonologa lub kardiologa.
W zależności od przyczyny bezdechu stosuje się trzy metody leczenia: behawioralne, chirurgiczne i wspomaganie oddychania podczas snu za pomocą urządzenia, zwanego CPAP. Skrót ten oznacza Continuous Positive Airway Pressure – w wolnym tłumaczeniu: stałe dodatnie ciśnienie w drogach oddechowych. Jest to urządzenie z maską, która pokrywa nos lub usta (lub nos i usta razem) i przez specjalną rurkę wtłacza delikatnie powietrze do dróg oddechowych pacjenta, zapobiegając zapadaniu się tkanek podczas snu. Koszt CPAP jest częściowo refundowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
Jeśli bezdech u pacjenta wynika z otyłości i niezdrowego stylu życia, lekarz zaleca zmianę stylu życia, czyli zwiększenie aktywności fizycznej, dietę redukcyjną, zmianę nawyków żywieniowych, rzucenie palenia i zaprzestanie picia alkoholu.
Jeżeli bezdech wynika z nieprawidłowości anatomicznych wtedy pacjentowi pomaga laryngolog lub chirurg, usuwając przyczynę, np. przerośnięte migdałki czy skrzywioną przegrodę nosową.
Terapia CPAP
Bezdech senny to częste zaburzenie snu, w którym podczas całego cyklu wypoczynku nocnego występują powtarzające się przerwy w oddychaniu. Bezdech senny zakłóca naturalny cykl snu i może znacznie wpływać na poziom energii, sprawność umysłową i ogólne zdrowie na przestrzeni lat. W niektórych przypadkach nieleczony bezdech senny może spowodować nawet śmierć.
Właściwa terapia może pozwolić Ci cieszyć się szczęśliwszym i zdrowszym życiem, dlatego istotnym czynnikiem jest dobór właściwego aparatu do leczenia bezdechu sennego.
W ofercie Sklepu medycznego ORTIS (Kłodzko, ul. Kusocińskiego 3a) dostępnych jest kilka rodzajów urządzeń CPAP do leczenia bezdechu sennego i zapewniania komfortu nocnego wypoczynku. Niektórzy pacjenci tolerują podczas snu ciągły przepływ powietrza pod stałym, niskim ciśnieniem, podczas gdy inni wymagają zmian ciśnienia.
Aparat DreamStation to proste, ciche i skuteczne leczenie bezdechu sennego. Użytkownicy cenią go nie tylko za eleganckie wykończenie obudowy, ale przede wszystkim za skuteczność działania i doskonałe wyniki terapii OBS. Bezprzewodowo przekazuje dane personelowi odpowiedzialnemu za nadzorowanie leczenia. Na każdym etapie przyczynia się do zapewniania wygody i mobilizuje użytkownika do kontynuowania terapii. Pełen zestaw funkcji łączności bezprzewodowej, w tym Bluetooth, Wi-Fi i obsługa danych sieci komórkowych, sprawiają, że aparat DreamStation zalicza się do wiodących produktów CPAP.
Aparat DreamStation Go sprawdzi się kiedy podróżujesz w interesach lub wybierasz się na wakacje życia. To łatwy w użyciu, niezawodny, przenośny aparat dla tych, którzy nie chcą rezygnować z przyjemności podróżowania (najmniejszy i najlżejszy aparat Philips). Chociaż jest niewielki, nadal zapewnia możliwość używania wszystkich funkcji.
Aparaty służące do leczenia bezdechu sennego podlegają refundacji Narodowego Funduszu Zdrowia. Oznacza to, że jeśli jesteś ubezpieczony w ZUS, możesz ubiegać się o dofinansowanie sprzętu medycznego niezbędnego w leczeniu bezdechu. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia, kwota refundacji sprzętu dla osób dorosłych to 1890 zł, a dla dzieci poniżej 18. roku życia – 2100 zł. W przypadku, gdy cena wybranego aparatu przekracza wysokość powyższego limitu, należy dopłacić jedynie różnicę między ceną brutto, a kwotą refundacji. Dla pacjentów, którzy posiadają orzeczenie o niepełnosprawności istnieje możliwość dofinansowania ze środków Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie.
Zapytaj o szczegóły dotyczące urządzeń: mgr fizjoterapii Katarzyna Ginter,
Sklep medyczny ORTIS w Kłodzku, ul. Kusocińskiego 3a, tel. 519 116 717,
klodzko@firmaortopedyczna.pl
Rejestracja na konsultacje lekarskie – infolinia Centrum Medycznego Salus: 74 640 44 44